De relatie tussen oogstvermindering en begrazingsdruk door ganzen– implicaties voor beheer– The Applied Environmentalist

Dit bericht is hier ook beschikbaar in het Engels.

Nelleke Buitendijk bespreekt een current gepubliceerde studie van haar en haar collega’s over de effect van begrazing op boeren graslanden. Uit het onderzoek blijkt dat de hoeveelheid herbivoren mogelijk niet straight vertaald naar de hoeveelheid opbrengstverlies, waar rekening mee moet worden gehouden bij het inzetten van beheersmaatregelen.

Grazende ganzen kunnen veel schade aanrichten op landbouwgrond. Ganzenbeheer richt zich op het beperken van dit soort schade, bijvoorbeeld door ganzenaantallen actief te reduceren. Een alternatief is het verjagen van ganzen in bepaalde gebieden, zodat ze verhuizen naar een accommodatiegebied (ook wel opvanggebied), waar geen verjaging plaats vindt.

Maar veel van de ganzensoorten pass away nu in grote aantallen voorkomen, waren een paar decennia geleden nog satisfied uitsterven bedreigt en zijn nog horses beschermd. Beheer kan daarom niet zomaar worden toegepast: het moet duidelijk zijn dat een maatregel inderdaad schade aan landbouw kan verminderen, vooral als deze een negatief result heeft op de ganzen zelf.

Wij keken naar de relatie tussen de hoeveelheid getaxeerde schade op grasland en de aantallen ganzen op een veld, zodat we beter kunnen inschatten wat emergency room gebeurt satisfied landbouwschade als het aantal ganzen verandert. Het onderzoek richtte zich op de accommodatie/opvanggebieden in de provincie Fryslân, en keek naar brandganzen, kolganzen en grauwe ganzen. We maakten gebruik van schaderapporten van BIJ12, gedetailleerde maandelijkse teldata van Sovon, en bewegingsdata van ganzen die we satisfied een gps-zender hadden uitgerust.

Meer ganzen betekent niet altijd meer schade

Onze studie in Journal of Applied Ecology laat zien dat de hoeveelheid getaxeerde schade omhoog gaat als het aantal brandganzen toeneemt, maar niet altijd in gelijke companion: de hoeveelheid additional schade is kleiner satisfied elke additional gans op een veld. Dit betekent dat het concentreren van ganzen in accommodatie gebieden mogelijk kan leiden kid minder totale schade, terwijl populatiereductie geen effectieve manier is om schade te reduceren.

Drie mogelijke relaties tussen de geschatte schade (approximated damages) en brandganzen aantallen (barnacle goose grazing stress), afhankelijk van de aanwezigheid van andere ganzensoorten. De schade per gans neemt af als emergency room in totaal meer brandganzen zijn © Buitendijk et alia, 2022

De relatie is ook afhankelijk van de aanwezigheid van andere ganzensoorten, waarbij we de hoogste schades vonden op velden satisfied alleen brandganzen. Voor kol- en grauwe ganzen vinden we weinig result op het getaxeerd verlies in de voorjaarssnede. Dit komt waarschijnlijk omdat deze soorten eerder naar hun broedgebied gaan dan brandganzen, ruim voordat de eerste snede plaatsvindt.

Brandganzen op een veld in Fryslân © Nelleke Buitendijk

Kleine en grote ganzensoorten hebben verschillende voedselvoorkeur en

We zagen ook dat grote aantallen brandganzen zelden voorkomen in combinatie satisfied grote aantallen kolganzen en grauwe ganzen. Dit komt waarschijnlijk omdat de soorten verschillen in hun voedselvoorkeur. De brandgans heeft een korte snavel en kan daardoor goed omgaan satisfied kort gras, terwijl dit moeilijker is voor grotere soorten. Maar de grotere kolganzen en grauwe ganzen hebben een langer verteringsstelsel, waardoor ze taaiere vegetatie kunnen verteren pass away de kleinere soorten liever vermijden. Dit betekent dat een optimaal gebied voor de ene ganzensoort mogelijk onaantrekkelijk is voor een andere soort.

Het is zelfs mogelijk dat de grotere soorten uit gebieden gedrukt worden waar de brandganzen in grote aantallen aanwezig zijn, omdat de brandganzen het gras te kort grazen. Dit werd ook gezien in een studie in Noorwegen, waar kleine rietganzen (pass away groter zijn dan brandganzen) wegtrokken uit gebieden waar het aantal brandganzen toenam.

Dit kan kid gevolg hebben dat grotere soorten uit accommodatiegebied worden gedwongen, als emergency room onvoldoende gebied beschikbaar is voor alle populaties. Hierdoor zouden deze soorten meer last hebben van verjaging en derogatie (e.g. het verjagen van ganzen door op ze te schieten, onder vergunning) buiten de accommodatiegebieden, terwijl ze mogelijk minder bijdragen aan landbouwschade.

Kolgans (web links) en grauwe gans (rechts) in Fryslân © Nelleke Buitendijk

Implicaties voor het beheer van wilde herbivoren

Onze resultaten laten zien dat we voorzichtig moeten zijn satisfied beheersmaatregelen zoals populatiereductie of actieve verjaging en derogatie. Deze kunnen een negatief result hebben op de diersoort, terwijl emergency room mogelijk maar weinig result is op het verminderen van landbouwschade. Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat beheer zich richt op de juiste soort: sommige soorten kunnen een veel groter result hebben op opbrengstderving dan anderen. Als laatste moet emergency room gezorgd worden dat accommodatiegebied het leefgebied van meerdere soorten dekt, en dat emergency room voldoende gebied beschikbaar is om competitie tussen de soorten te voorkomen.

Lees het volledige artikel, “Meer begrazing, meer schade? Beoordeeld opbrengstverlies op agrarisch grasland relateert niet-lineair aan ganzenbeweidingsdruk”, in Journal of Applied Ecology